عنوان فعالیت 1: نظام جامع ارزشیابی دوره های آموزشی دانشگاه

معرفی: به منظور سازماندهی فعالیت‌های ارزشیابی برنامه در سطح دانشگاه و ارتقای کیفیت برنامه‌های آموزشی، آیین ­نامه نظام جامع ارزشیابی دوره ­های آموزشی تدوین و به واحدهای تابعه ابلاغ شد. مقرر گردید هریک از دانشکده­ ها براساس چارچوب تعیین‌شده شیوه ­نامه مربوط به خود را تدوین و پس از تصویب در شورای آموزشی دانشکده جهت بررسی به مرکز ارسال نماید. شیوه‌نامه‌های دریافتی پس از بررسی و بازخوردهای متعدد، سرانجام با تأیید مرکز به شورای آموزشی دانشگاه ارسال شد که پس از تصویب در شورا، جهت اجرا به دانشکده ها ابلاغ شد. درنهایت 16 شیوه‌نامه تدوین، پیاده‌سازی و اجرا شد.

اهداف:

• انسجام و سازماندهی فعالیت‌های ارزشیابی برنامه در سطح دانشگاه
• ارتقای کیفیت برنامه‌های آموزشی
• تقویت نظام پاسخ­گویی دانشگاه ازطریق استقرار نظام جامع ارزشیابی دوره های آموزشی مبتنی بر استانداردها/ برنامه­های آموزشی کشوری و بین المللی

فرایند:

• گزارش‌گیری سالانه از روند پیاده‌سازی و اجرای شیوه‌نامه‌ها در دانشکده‌ها
• انطباق گزارش دانشکده ها با موارد تعهد شده در شیوه‌نامه ارزشیابی دوره مربوط به خود
• ارائه بازخورد به گزارش دانشکده ها
• بررسی شیوه‌نامه‌های بازنگری شده دریافتی از دانشکده ها و ارائه بازخورد به آن ها تا حصول به نتیجه نهایی
• ارسال شیوه‌نامه‌های بازنگری شده به شورای آموزشی دانشگاه جهت تصویب و ابلاغ به دانشکده‌های مربوطه

عنوان فعالیت 2: نظام جامع ارزشیابی کیفیت عملکرد آموزشی اعضای هیات علمی

معرفی: به منظور سازماندهی فعالیت‌های ارزشیابی کیفیت عملکرد اعضای هیات علمی در سطح دانشگاه و ارتقای کیفیت آموزش، آیین ­نامه نظام جامع ارزشیابی کیفیت عملکرد آموزشی اعضای هیات علمی تدوین و به واحدهای تابعه ابلاغ شد. مقرر گردید هریک از دانشکده­ ها بر اساس چارچوب تعیین‌شده شیوه­نامه مربوط به خود را تدوین و پس از تصویب در شورای آموزشی دانشکده جهت بررسی به مرکز ارسال نماید. شیوه‌نامه‌های دریافتی پس از بررسی و بازخوردهای متعدد، سرانجام با تأیید مرکز به شورای آموزشی دانشگاه ارسال شد که پس از تصویب در شورا، جهت اجرا به دانشکده ها ابلاغ شد. در نهایت 12 شیوه‌نامه تدوین، پیاده‌سازی و اجرا شد.

اهداف:

• ارزشیابی نظام‌مند فعالیت هی آموزشی اعضای هیات علمی
• ایجاد وحدت رویه در ارزشیابی اعضای هیات علمی دانشکده ها و واحدهای آموزشی مختلف دانشگاه
• ترویج استفاده از روش های مختلف در ارزشیابی اعضای هیات علمی
• بهبود کیفیت آموزش از طریق تقویت نقاط قوت و برطرف شدن نقاط ضعف آموزشی اعضای هیات علمی

فرایند:

• گزارش‌گیری سالانه از روند پیاده‌سازی و اجرای شیوه‌نامه‌ها در دانشکده‌ها
• انطباق گزارش دانشکده ها با موارد تعهد شده در شیوه‌نامه ارزشیابی دوره مربوط به خود
• ارائه بازخورد به گزارش دانشکده ها
• بررسی شیوه‌نامه‌های بازنگری شده دریافتی از دانشکده ها و ارائه بازخورد به آنها تا حصول نتیجه نهایی
• ارسال شیوه‌نامه‌های بازنگری شده به شورای آموزشی دانشگاه جهت تصویب و ابلاغ به دانشکده‌های مربوطه

عنوان فعالیت 3: نظام جامع ارزیابی فراگیران در دانشگاه

معرفی: نتایج دو مطالعه پیمایشی که در سال 1391 انجام شد، نشان داد که بیشترین روش ارزیابی مورداستفاده در گروه‌های آموزشی دانشگاه، آزمون های چند گزینه‌ای بودند. علاوه ‌براین، در اکثر موارد، ارزشیابی و بررسی کیفیت آزمون های برگزار شده در دانشکده‌ها انجام نمی‌شد. بنابراین برای سارختارمند­کردن ارزیابی فراگیر در دانشگاه آیین­ نامه نظام جامع ارزیابی فراگیران تدوین شد و در شورای آموزشی دانشگاه تصویب و به دانشکده‌ها  ابلاغ شد. سپس دانشکده ­ها شیوه­ نامه‌های ارزیابی دانشجو مربوط به خود را تدوین و پس از تصویب در شورای دانشکده به مرکز ارسال کردند. مرکز نیز پس از بررسی و ارائه بازخوردهای متعدد، در نهایت شیوه‌نامه‌های موردتأیید را به شورای آموزشی دانشگاه ارسال کرد که پس از تصویب، به دانشکده ها ابلاغ شد. سرانجام 13 شیوه‌نامه تدوین، پیاده‌سازی و اجرا شد.     

اهداف:

• سارختارمند­کردن ارزیابی فراگیران در دانشگاه
• ترویج تفکر ارزشیابی برنامه‌ای (سیستم ارزیابی) در ارزیابی فراگیران
• ترویج استفاده از روش های مختلف فراتر از آزمون های چندگزینه‌ای و کتبی در ارزیابی فراگیران
• بهبود کیفیت ارزیابی فراگیران

فرایند:

• گزارش‌گیری سالانه از روند پیاده‌سازی و اجرای شیوه‌نامه‌ها در دانشکده‌ها
• انطباق گزارش دانشکده ها با موارد تعهد شده در شیوه‌نامه ارزیابی دانشجوی مربوط به خود
• بررسی شیوه‌نامه‌های بازنگری شده دریافتی از دانشکده ها و ارائه بازخورد به آنها تا حصول به نتیجه نهایی
• ارسال شیوه‌نامه‌های بازنگری شده به شورای آموزشی دانشگاه جهت تصویب و ابلاغ به دانشکده‌های مربوطه

عنوان فعالیت 4: اعتباربخشی آموزشی بیمارستان‌ها

معرفی: اعتباربخشی آموزشی بیمارستان­ها فرایندی است مبتنی بر 2 مرحله: خودارزیابی و ارزیابی بیرونی که هدف آن، تضمین و ارتقای کیفیت آموزشی و پاسخگویی به این پرسش است که آیا بیمارستان، استانداردهای منتشرشده توسط وزارتخانه و نیز رسالت و اهداف خود را تأمین کرده است یا خیر. ازاین‌رو اولین دوره اعتباربخشی با ابلاغ معیارها و سنجه­های مصوب توسط وزارتخانه در سال 1394 آغاز و با انجام ارزیابی بیرونی و اعلام نتایج آن در سال 95 به اتمام رسید. از آن زمان تاکنون 3 بار ارزیابی بیرونی بیمارستان‌ها انجام شده است که نتایج آن به بیمارستان‌های دانشگاه ابلاغ شد تا براساس آن نسبت به تقویت نقاط قوت و رفع نقاط ضعف خود اقدام کنند.

اهداف:

• تضمین و ارتقای کیفیت آموزش بالینی
• بررسی میزان دستیابی بیمارستان به رسالت و اهداف خود در حوزه آموزش و نیز استانداردهای منتشرشده توسط وزارتخانه

فرایند:

فعالیت‌ های قبل از بازدید (خودارزیابی):

• بارگذاری مستندات مرتبط با استانداردها در سامانه اعتباربخشی به‌وسیله کاربران بیمارستانی؛
• بررسی و ارزیابی مستندات توسط همتایان درون دانشگاهی و ارائه بازخوردهای متعدد تا درنهایت تأیید و نمره­دهی آنها؛

فعالیت‌ های حین بازدید (ارزیابی بیرونی):

• انجام هماهنگی‌های لازم با سرپرست تیم ارزیاب و دریافت برنامه زمان­بندی بازدیدها؛
• اعلام زمان و دستورالعمل‌های بازدید به بیمارستان‌ها؛
• برگزاری جلسه معارفه با حضور ارزیابان بیرونی، رؤسا و معاونین آموزشی بیمارستان ها و مسئولین دانشگاه؛
• بازدید ارزیابان از بیمارستان های آموزشی دانشگاه؛
• بازخورد تیم ارزیاب به مسئولین مراکز آموزشی- درمانی در انتهای بازدیدها

فعالیت های پس از بازدید:

• مهلت وزارتخانه به کاربران بیمارستانی برای رفع نواقص در سامانه؛
• بررسی مستندات و نمره دهی سنجه ها توسط ارزیابان کشوری؛
• اعلام نتایج اولیه ازطرف وزارتخانه و بررسی اعتراض‌های احتمالی؛
• صدور احکام اعتباربخشی توسط وزارت متبوع و ابلاغ آن به بیمارستان‌ها

عنوان فعالیت 5: اعتباربخشی مؤسسه ­ای دانشگاه‌های علوم پزشکی

معرفی: اولین دور اعتباربخشی مؤسسه­ ای دانشگاه‌های علوم پزشکی با ابلاغ آن از سوی معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در واحد ارزشیابی مرکز مطالعات دانشگاه اجرا شد. این فعالیت، با خودارزیابی بر اساس استانداردهای ابلاغی از ابتدای سال 1395 آغاز و با ارزیابی بیرونی توسط ارزیابان کشوری و در ادامه با دریافت گواهی تأیید اعتبار مؤسسه­ ای دانشگاه در اردیبهشت 1396 پایان یافت. پس از دریافت گواهی تأییدیه اعتبار دانشگاه، پیگیری ارتقاء استانداردهایی که در سطح کاملاً مطلوب نبوده ­اند در دستور کار واحدهای مختلف دانشگاه قرار گرفته است.

اهداف: 

• تضمین و ارتقای کمی و کیفی دانشگاه به عنوان یک موسسه آکادمیک
• بررسی دستیابی و میزان انطباق دانشگاه به رسالت و اهداف خود و نیز استانداردهای منتشرشده توسط وزارتخانه

فرایند:

فعالیت‌ های قبل از بازدید (خودارزیابی):

• دریافت مستندات و استانداردهای اعلامی وزارتخانه
• تکمیل فرم خودارزیابی و گردآوری مستندات مورد نیاز توسط واحدهای مختلف دانشگاه با محوریت مرکز مطالعات
• تجمیع و یکسان سازی مستندات و ارسال به وزارتخانه تا مرحله اعلام وصول کامل آنها

فعالیت‌ های حین بازدید (ارزیابی بیرونی):

• انجام هماهنگی‌های لازم با تیم ارزیابان بیرونی و دریافت برنامه زمان­بندی بازدید
• انجام هماهنگی‌های لازم با مدیریت ارشد و واحدهای مختلف دانشگاه و اعلام زمان و دستورالعمل‌های برنامه بازدید
• بازدید ارزیابان بیرونی از واحدهای مختلف دانشگاه
• بازخورد تیم ارزیابان بیرونی به مسؤولین و مدیریت واحدهای بازدیدشده در انتهای بازدیدها

فعالیت های پس از بازدید:

• بررسی مستندات ارسالی دانشگاه و بازخورد برنامه بازدید توسط ارزیابان کشوری
• صدور گواهی تأییدیه اعتباربخشی مؤسسه ای دانشگاه توسط وزارت متبوع و ابلاغ آن به دانشگاه
• ارسال پیوست گواهی تأییدیه اعتباربخشی و تعیین استانداردهایی که در حد کاملاً مطلوب نبوده­اند
• اعلام و ارسال مستندات استانداردهایی که در حد کاملاً مطلوب نبوده­اند به واحدهای ذیربط جهت برنامه ­ریزی لازم در خصوص ارتقاء استانداردهای مشخص­شده

عنوان فعالیت 6: اعتباربخشی مؤسسه ای مراکز مطالعات و توسعه آموزش دانشگاه ­های علوم پزشکی کشور

معرفی: اعتباربخشی مؤسسه­ ای مراکز مطالعات و توسعه آموزش فرایندی است که از سوی معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ابلاغ و به منظور ارتقاء کمی و کیفی و وضعیت کلی مراکز مطالعات اجرا شده است. این فرایند در انتهای سال 1399 آغاز و در سطح معاونت آموزشی و با محوریت مرکز مطالعات انجام پذیرفت. پس از بارگذاری و ارائه مستندات مرکز مطالعات در سامانه اعتباربخشی وزارتخانه، در حال حاضر فرایند بررسی و تعیین تکلیف مستندات و امتیازدهی سنجه ­ها توسط کمیته اعتباربخشی وزارت متبوع در حال انجام است.

اهداف: 

• تضمین و ارتقای کمی و کیفی مراکز مطالعات و توسعه آموزش
• بررسی دستیابی و میزان انطباق مراکز مطالعات به رسالت و اهداف خود و نیز استانداردهای منتشرشده توسط وزارتخانه

فرایند:

فعالیت‌ های قبل از ارائه مستندات (خودارزیابی):

• دریافت مستندات و استانداردهای اعلامی وزارتخانه
• بررسی و تکمیل مستندات مورد نیاز توسط واحدهای مختلف مرکز مطالعات و معاونت آموزشی
• اصلاح، تجمیع و یکسان­سازی مستندات و بارگذاری در سامانه اعتباربخشی وزارتخانه تا مرحله اعلام وصول کامل آنها

فعالیت های پس از ارائه مستندات:

• بررسی مستندات ارسالی دانشگاه توسط ارزیابان کشوری

عنوان فعالیت 7: اعتباربخشی دوره‌های آموزشی

معرفی: اعتباربخشی دوره‌های آموزشی فرایندی است که به منظور اطمینان از کیفیت دوره های آموزشی منجر به مدرک دانشگاه های علوم پزشکی انجام می شود. این فعالیت در دو سطح در مرکز مطالعات در حال انجام است:

الف) ارزشیابی دوره پزشکی عمومی دانشگاه توسط فدراسیون جهانی آموزش پزشکی (WFME)

این فعالیت در سه مرحله شامل خودارزیابی، بازدید بیرونی و بررسی دیدگاه دست اندرکاران ارزشیابی نسبت به فرایند و دستاوردهای ارزشیابی انجام شد.

اهداف: 

• تعیین نقاط قوت و ضعف برنامه پزشکی عمومی بر اساس استانداردهای فدراسیون جهانی آموزش پزشکی از طریق خودارزیابی
• ارائه راهکارهای ارتقای کیفیت برنامه پزشکی عمومی بر اساس استانداردهای فدراسیون جهانی آموزش پزشکی از طریق خودارزیابی
• تعیین نقاط قوت و ضعف برنامه پزشکی عمومی بر اساس استانداردهای فدراسیون جهانی آموزش پزشکی از طریق بازدید بیرونی برنامه
• ارائه راهکارهای ارتقای کیفیت برنامه پزشکی عمومی بر اساس استانداردهای فدراسیون جهانی آموزش پزشکی از طریق بازدید بیرونی برنامه
• بررسی دیدگاه های دست اندرکاران در خصوص ارزشیابی دوره پزشکی عمومی

فرایند: در مرحله اول، خودارزیابی مطابق مراحل زیر انجام شد:

1. انتخاب استانداردها: در خودارزیابی ویرایش اخیر استانداردها (نسخه منتشر شده در سال 2015) مورد استفاده قرار گرفت. استانداردها در 9 حوزه و 35 زیرحوزه طبقه‌بندی شده‌اند. هر استاندارد از سه بخش تشکیل شده است که استانداردهای پایه (basic)، استانداردهای ارتقای کیفیت (quality development) و شرح (annotation) استاندارد می‌باشد. در مجموع نسخه 2015 شامل 106 استاندارد پایه، 90 استاندارد ارتقای کیفیت و 127 شرح استاندارد است.
2. مقایسه استانداردهای WFME با سند چشم انداز برنامه بازنگری: اگر چه هدف از انجام خودارزیابی فعلی آمادگی برای بازدید تیم بیرونی از برنامه پزشکی عمومی بود ولی فرصتی را فراهم کرد تا برنامه‌ریزان در دانشکده پزشکی از وضعیت برنامه پزشکی عمومی در برابر سند چشم انداز برنامه بازنگری که به نوعی استانداردهای دوره پزشکی عمومی دانشگاه است نیز آگاه شوند. به این منظور، بندهای نسخه انگلیسی سند چشم انداز برنامه بازنگری و استانداردهای WFME مورد مقایسه قرار گرفت و همپوشانی‌ها و غیرهمپوشانی‌ها استخراج شد. با توجه به اینکه تمامی بندهای سند چشم انداز توسط استانداردهای WFME پوشش داده شده بودند، بنابراین برای مراحل بعد استانداردهای  WFMEمبنا قرار گرفتند.
3. تکمیل کاربرگ (worksheet) ارزشیابی: در این مرحله سؤال ارزشیابی، روش و منبع گردآوری اطلاعات، شاخص متناسب با هر استاندارد و دیگر موارد مطابق فرمت کاربرگ از پیش تهیه شده مشخص شد.
4. گردآوری اطلاعات مورد نیاز: در این مرحله مستندات مورد نیاز توسط واحد مسؤول گردآوری شد. نمونه‌هایی از مستندات منتخب توسط کمیته راهبری به انگلیسی ترجمه شد.
5. قضاوت در مورد وضعیت برنامه پزشکی عمومی در برابر استانداردها: در مرحله بعد بر اساس اطلاعات گردآوری شده، در خصوص وضعیت برنامه پزشکی عمومی در برابر هر استاندارد قضاوت صورت گرفت؛ به طوری‌که نقاط قوت و ضعف برنامه در برابر آن استاندارد مشخص و راهکارهای ارتقای کیفیت ارائه ‌شد.
6. تدوین گزارش خودارزیابی: گزارش خودارزیابی بر اساس اطلاعات مرحله قبل و در فرمت گزارش خودارزیابی توسط کمیته راهبری و طی چندین جلسه و به انگلیسی تهیه شد.

در مرحله دوم، بازدید بیرونی دوره پزشکی عمومی توسط تیمی از WFME و طی مراحل زیر انجام شد:

1. ارسال گزارش خودارزیابی برای تیم بازدید: گزارش خودارزیابی برای تیم بازدید ارسال، نظرات اصلاحی آنها دریافت و اصلاحات مورد نیاز انجام شد.
2. برنامه بازدید توسط تیم WFME: این برنامه بر اساس هماهنگی های قبلی در تاریخ 26 تا 29 مهرماه 1395 بر اساس برنامه از پیش تعیین شده انجام شد. اعضای تیم بازدید، پروفسور لینستر (Leinster) از انگلستان و پروفسور دیتر (Dieter) از آلمان بودند. تیم مذکور از بخش‌های مختلف دانشکده و برخی از بیمارستان های وابسته بازدید نموده و جلسات متعددی با اعضای هیات علمی، دانشجویان و مسوولان دوره پزشکی عمومی و همچنین مسوولان دانشگاه داشتند.
3. ارائه بازخورد توسط تیم بازدید WFME: پس از بازدید نظرات تیم بازدید کننده شامل نقاط قوت، نقاط ضعف و راهکارهای ارتقای کیفیت در قالب گزارش شفاهی و کتبی دریافت شد. جلسه بازخورد شفاهی در دو جلسه شامل جلسه با اعضای کمیته راهبری و جلسه با ریاست دانشگاه و برخی از معاونان ایشان برگزار شد. پس از دو هفته، تیم بازدید گزارش مکتوبی را برای دست اندرکاران دانشگاه ارسال کردند.
4. استفاده از نتایج ارزشیابی: در مرحله بعد، نتایج ارزشیابی انجام شده در کمیته اجرایی دانشکده پزشکی مطرح شد و اولویت های دانشکده در راستای ارتقای دوره پزشکی عمومی مشخص گردید.

در مرحله سوم، به منظور ارزشیابی فرایند انجام شده دیدگاه افراد مشارکت کننده در فرایند ارزشیابی با استفاده از پرسشنامه نظرسنجی از اعضای کمیته راهبری و نیز بحث گروهی با دانشجویان دوره دکترای آموزش پزشکی انجام شد.

ب) اعتباربخشی دوره ­های آموزشی دانشگاه

این فرایند با ابلاغ وزارتخانه و با نظارت کمیسیون ملی اعتباربخشی آغاز و در سطح دانشکده­ها در حال انجام است. مرکز مطالعات، ارائه­دهنده مشاوره و راهکارهای موردی به دانشکده­ ها است.